Heffingsmethoden, een valse dichotomie?
Paperback Nederlands 2019 1e druk 9789013154542Samenvatting
Deze titel richt zich op een belangrijke beleidspolitieke vraag: hoe dient een keuze voor een heffingsmethode te worden gemaakt? Hoewel vaak gedacht wordt dat deze keuze neerkomt op een afweging van twee uitersten, toont de auteur aan dat vele factoren meespelen. Op basis hiervan wordt een aanzet geschetst voor een afwegingskader.
Heffingsmethoden een valse dichotomie is de eerste titel die een goed gefundeerd antwoord geeft op de vraag hoe heffingsmethoden gekozen dienen te worden. Want hoewel de algemene gedachte geldt dat dit een keuze tussen twee uitersten bedraagt, toont de auteur in deze uitgave aan dat de verschillen tussen heffingsmethoden een stuk genuanceerder zijn dan dat.
Naast de bestaande verschillen tussen de heffingsmethoden, dienen er bij de keuze voor de juiste heffingsmethode verscheidene argumenten tegen elkaar worden afgewogen. Deze argumenten herleidt de auteur naar vier factoren: administratieve lasten voor belastingplichtigen, rechtszekerheid voor belastingplichtigen, uitvoeringslasten voor de Belastingdienst en correctiemogelijkheden voor de Belastingdienst. Deze komen uitgebreid aan bod in deze uitgave.
Keuze Heffingsmethoden Uitgelicht
De titel schetst een totaalbeeld. Zo behandelt de auteur - naast de bovengenoemde verschillen en argumenten - ook de ontstaansgeschiedenis van de heffingsmethoden. Ook recente ontwikkelingen binnen het vakgebied komen aan bod. Met name op het vlak van toezicht vinden veel veranderingen plaats, in het bijzonder bij de zogenoemde aanslagbelastingen. Deze ontwikkelingen worden onderworpen aan een kritische analyse.
De titel beperkt zich niet tot Nederland. Ook buitenlandse heffingstechnieken passeren de revue. Tot slot schijnt de auteur een licht op diverse keuzes bij invoering dan wel omzetting van een belasting in binnen- en buitenland.
Al deze informatie bijeen maakte het mogelijk voor de auteur om in deze titel een aanzet te leveren voor een afwegingskader dat in de toekomst kan worden ingezet voor het maken van meer systematisch en onderbouwde keuzes. Daarmee biedt de titel belangrijke bouwstenen voor verder onderzoek.
Trefwoorden
heffingsmethoden belasting belastingrecht aangiftebelasting aanslagbelasting belastingdienst fiscaal recht administratieve lasten uitvoeringslasten toezicht rechtszekerheid aangifte correctiemogelijkheden rechtsvergelijking navordering boeten afwegingskader horizontaal toezicht overheid belastingplicht belastinggeschiedenis wetgeving
Trefwoorden
Specificaties
Lezersrecensies
Inhoudsopgave
U kunt van deze inhoudsopgave een PDF downloaden
HOOFDSTUK 1
Inleiding / 1
1.1 Ruim een halve eeuw een pleidooi voor een andere heffingsmethode / 1
1.2 Een pleidooi, gebaseerd op drie veronderstellingen / 3
1.3 Een eerste verkenning van het onderzoeksterrein / 4
1.4 Relevantie van het onderzoek / 6
1.5 Probleemstelling / 8
1.6 Terminologie en afbakening / 10
1.6.1 Terminologie / 10
1.6.2 Afbakening van het onderzoek / 12
1.7 Toegepaste onderzoeksmethoden / 14
1.7.1 Dogmatische onderzoeksmethode / 14
1.7.2 Exploratief onderzoek / 15
1.7.3 Rechtsvergelijkend onderzoek / 16
1.7.4 Geen onderzoek naar de mogelijke invloed op het nalevingsgedrag van belastingplichtigen / 18
1.7.5 Ontwikkelen van een afwegingskader / 19
1.8 Hoofdstukindeling / 20
HOOFDSTUK 2
Ontstaansgeschiedenis van de Nederlandse heffingsmethoden / 21
2.1 Inleiding / 21
2.2 Het stelsel van Gogel / 21
2.2.1 Wel of geen eigen aangifte? / 23
2.3 De Stelselwet van 1821 / 25
2.3.1 Opnieuw de vraag: wel of geen eigen aangifte? / 27
2.4 Eén algemene wet met daarin de heffingsmethoden / 30
2.5 Analyse / 31
2.6 Conclusie / 32
HOOFDSTUK 3
Onderlinge vergelijking van de Nederlandse heffingsmethoden / 33
3.1 Inleiding / 33
3.2 Literatuurstudie / 33
3.2.1 Aanleiding voor de uiteindelijk gekozen aanpak / 33
3.2.2 Vier kernelementen / 36
3.3 Eerste kernelement: het doen van aangifte / 37
3.3.1 Algemeen / 37
3.3.2 De functie van de aangifte bij het bepalen van de belastingschuld / 37
3.3.3 De wijze waarop aangifte moet worden gedaan / 38
3.3.4 De hoeveelheid in te vullen gegevens / 39
3.3.5 De termijn voor het doen van aangifte / 40
3.3.6 De verzwaring van de bewijslast / 41
3.3.7 Tussenanalyse: het doen van aangifte vergeleken / 42
3.4 Tweede kernelement: het toezicht / 43
3.4.1 Inleiding / 43
3.4.2 Toezicht vooraf / 43
3.4.3 Toezicht achteraf bij aangiftebelastingen / 47
3.4.4 Toezicht achteraf bij aanslagbelastingen / 48
3.4.5 Tussenanalyse: het toezicht vergeleken / 52
3.5 Derde kernelement: de termijn voor het betalen van het verschuldigde belastingbedrag / 53
3.6 Vierde kernelement: de boeten / 53
3.6.1 Inleiding / 53
3.6.2 Wettelijke maxima / 54
3.6.3 Boetebedragen grond van het BBBB / 55
3.6.4 Tussenanalyse: de boeten vergeleken / 56
3.7 Conclusie / 57
HOOFDSTUK 4
Ontwikkelingen op het vlak van het toezicht / 61
4.1 Inleiding / 61
4.2 Navorderingsvereisten / 61
4.2.1 De onderzoeksplicht van de inspecteur / 61
4.2.2 Navordering in geval van kenbare fouten / 64
4.2.3 Afscheid van de eis van het nieuwe feit? / 67
4.2.4 Tussenanalyse / 70
4.3 Actieve informatieplicht (artikel 10a AWR) / 71
4.4 Het vooraf invullen van gegevens / 73
4.5 Horizontaal toezicht / 76
4.6 Conclusie / 77
HOOFDSTUK 5
Onderlinge vergelijking van in andere landen toegepaste heffingstechnieken / 79
5.1 Inleiding / 79
5.2 Literatuurstudie / 79
5.3 Onderzoeksresultaten / 82
5.3.1 Eerste kernelement: het doen van aangifte / 82
5.3.2 Tweede kernelement: het toezicht / 84
5.3.3 Derde kernelement: de boeten / 86
5.3.4 Vierde kernelement: het informeren van belastingplichtigen over het verschuldigde belastingbedrag / 88
5.4 Analyse / 90
5.5 Conclusie / 91
HOOFDSTUK 6
Relevante factoren bij de keuze van de heffingsmethode / 93
6.1 Inleiding / 93
6.2 Initiële keuze van heffingsmethoden / 93
6.2.1 Onderzoeksopzet / 93
6.2.2 Initiële keuzes bij rijksbelastingen / 94
6.2.3 Initiële keuzes bij decentrale belastingen / 100
6.3 Omzettingen van heffingsmethoden / 102
6.3.1 Inleiding / 102
6.3.2 Opvattingen ten aanzien van omzettingen van rijksbelastingen / 103
6.3.3 Omzettingen bij decentrale belastingen / 106
6.3.4 Omzettingen in het buitenland / 107
6.4 De vier factoren en hun impact / 114
6.5 Aanzet voor een afwegingskader / 116
6.6 Conclusie / 118
HOOFDSTUK 7
Conclusies en aanbevelingen / 119
7.1 Inleiding / 119
7.2 De probleemstelling en bijbehorende onderzoeksvragen / 120
7.3 Opzet van het onderzoek / 120
7.4 Uitkomsten van het onderzoek / 121
7.4.1 Waarom zijn er verschillende heffingsmethoden? / 121
7.4.2 Wat zijn de belangrijkste kenmerken van de heffingsmethoden en waarin verschillen ze van elkaar? / 121
7.4.3 Welke heffingstechnieken worden in andere landen toegepast? / 122
7.4.4 Hoe worden initiële keuzes en keuzes voor omzettingen gemaakt? / 123
7.5 Conclusies / 123
7.6 Aanbevelingen voor de toekomst / 124
Literatuurlijst / 127
BIJLAGEN
BIJLAGE 1
Expertsinterviews / 153
BIJLAGE 2
Aantal door de Belastingdienst verwerkte aangiften in relatie tot de omvang van diens personeelsbestand (periode 1956-2015) / 163
BIJLAGE 3
Belastingen vermeld in de rijksbegrotingen 1815-2018 / 165
BIJLAGE 4
Beschrijving van de toegepaste heffingstechnieken in veertien landen / 179
BIJLAGE 5
Ingevoerde belastingen en hun heffingsmethoden / 189
Samenvatting / 193
Summary / 199
Jurisprudentieregister / 205
Trefwoordenlijst / 207
Curriculum Vitae / 211
Anderen die dit boek kochten, kochten ook
-
H.M. Roose€ 148,50 -
André van Berkel€ 44,75
-
Marleen Heijsteeg€ 36,50
-
E.R. Muller€ 54,50
-
Tromp€ 117,81
-
Ton Hartlief€ 65,50
Rubrieken
- advisering
- algemeen management
- coaching en trainen
- communicatie en media
- economie
- financieel management
- inkoop en logistiek
- internet en social media
- it-management / ict
- juridisch
- leiderschap
- marketing
- mens en maatschappij
- non-profit
- ondernemen
- organisatiekunde
- personal finance
- personeelsmanagement
- persoonlijke effectiviteit
- projectmanagement
- psychologie
- reclame en verkoop
- strategisch management
- verandermanagement
- werk en loopbaan
