De Buurtzorgrevolutie

Jos de Blok begon in 2006 met één Buurtzorg-team en 430 euro omzet. Bijna twintig jaar later is Buurtzorg de enige organisatie in de wereld die zelfsturing voor elkaar heeft gekregen voor 15.000 mensen, met 1.100 teams en slechts 50 mensen op het hoofdkantoor in Almelo. Buurtzorg is een inspiratiebron van een internationale beweging over het anders organiseren van werk. Daarom komen uit de hele wereld bijna wekelijks missies naar Almelo.

Buurtzorg is Nederlands meest succesvolle ‘zorgexportproduct’. De grootste organisatie voor wijkverpleging in Nederland krijgt navolging in ruim dertig landen. Bij de internationale business-scholen INSEAD en Harvard staat de casus Buurtzorg op het programma.

Jos de Blok reist de wereld af als keynote op symposia, dineert met ministers, gaat mee met de Koning en Koningin op handelsmissies naar Azië en helpt landen als Denemarken, Engeland en Frankrijk met zorgprogramma’s. Hij ontvangt prestigieuze internationale onderscheidingen en prijzen, zoals de Albert Medal, de Peter Drucker Award, de Thinkers50 en sociale vernieuwer van het World Economic Forum in Davos.

Buiten de zorg in Nederland laten overheidsdiensten, politie, banken en verzekeraars zich inspireren door de zelfsturing van Buurtzorg. Ook de topbestuurders van multinationals als Bayer, SAP, Roche en Michelin vragen Jos de Blok voor inspiratiesessies. De grootste weerstand vindt Buurtzorg binnen de Nederlandse gezondheidszorg. Onder collega-bestuurders is er afgunst en tegenwerking. Op het ministerie van VWS en andere ‘systeempartijen’ heeft Buurtzorg soms de wind mee en soms tegen. Dat hangt af van personen. Ego’s, posities en patronen van denken vormen in Nederland obstakels.

Desondanks ontketent Buurtzorg een revolutie in de wijkverpleging. De exponentiële groei van Buurtzorg de eerste tien jaar is revolutionair. Duizenden wijkverpleegkundigen zeggen hun baan op bij een werkgever waar ze al tien, twintig of dertig jaar aan verbonden zijn en stappen over naar een compleet nieuwe werkomgeving. Een derde van alle wijkverpleegkundigen werkt bij Buurtzorg. In navolging van Buurtzorg herstellen andere zorgaanbieders de autonomie, zeggenschap en positie van de wijkverpleegkundigen. Deze revolutie bereidt de weg nodig voor het laatste hoofdstuk: de transformatie naar ‘De buurt als ecosysteem’.

Dit boek is het resultaat van circa dertig gesprekken van Jos de Blok en Bart Kiers, die als journalist bij de vaktitels Zorgvisie en Skipr de opkomst van Buurtzorg van nabij heeft gevolgd. Dit is het verhaal over de revolutie van Buurtzorg in de woorden van Jos de Blok.